Kastamonu’yu çemberi içinde olduğu envai “doğal” afet karşısında muktedir kılmaya meyleden “İl Afet Risk Planı” (İRAP) külliyatına 2021 Haziran’ından beri kaniyiz…
5 yıllık dönemin perdesinin inmesine sayılı ay kalmışken afetlere karşı korunmaya dair yol almakta nereden nereye geldiğimizi merak etmiyor değil insan.
Gerçi “el cevap” verildi…
5 yıl önceye dayanan Kastamonu’ya dair külliyatlı İl Afet Risk Azaltma Planı'nın (İRAP) gerçekleşme oranın “yüzde 85” olduğu açıklandı.
https://kastamonu.afad.gov.tr/kurumlar/kastamonu.afad/kutuphane/IRAP-KASTAMONU-2021.pdf...
Meraklıları için link emre amade.
Şehri Kastamonu’da ikamet eyleyen bir fani olarak…
Afetlere karşı gerçekleşen yüzde 85’lik kaydı şahsen hissedememiş olmanın derin hüznüne gark oldum.
“İRAP” üzerine peyderpey kaleme alınmış bir deste tutarındaki yazılarımı tekraren okumayı düşündüm düşünmesine de…
İkircikte kaldım.
Nihayetinde hal(im)…
“Benim oğlum bina okur, döner döner yine okur” merhalesinden bir adım ileri gitmiyor.
“Yüzde 85” başarı “baş tacı”…
“Yüzde 100” sayalım gitsin.
(“İRAP” ile ilk adım Haziran 2021’de atıldı Kastamonu’da…
Kastamonu İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü koordinesinde, Kastamonu Üniversitesi ev sahipliği ve moderasyonunda, “İl Afet Risk Planı (İRAP) 1.Çalıştayı” ilin çeşitli kesimlerinin katılımları ile gerçekleştirildi.
Çalıştay kapsamında “İl Afet Risk Azaltma Planı” hazırlık çalışmalarına başlandı…
“İller bazında afet risklerini ve afetler esnasında yaşanabilecek olası etkileri ortaya koyan İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) kapsamında, bu etkileri en aza indirebilmek için afetler olmadan yapılacak çalışmaları eylemler biçiminde gösteren, sorumluları tanımlayan planlar ele alındı. İl afet risklerinin azaltılması sürecinde ilin mevcut durum analizi ile risk azaltma odaklı stratejilerin senaryolar değerlendirildi” şeklinde kayıt altına alındı toplantı sonuç cümlesi.
“Aralık 2021” toplantısı…
Kastamonu’ya dair “İRAP” raporu tanıtıldı.
Kastamonu’yu yörüngesinde tutan doğa(l) felaketlerin altı bir bir çizildi…
“Deprem, sel ve su baskını, heyelan, kaya düşmesi, çığ, fırtına, deniz kabarması, yangın, aşırı kar yağışı, dolu".
10 kallavi felaket...
Sanki “birinden kaçılsa diğerine yakalanılacakmış hissi”.
“Kırmızı çizgiler” çizildi…
“Seferberlik” ilan edildi.)
(Kader bu ya…
İRAP çalıştayının yapıldığı 2021 Haziran’ı ile planın tedavüle çıktığı aynı yılın Aralık ayı arasının tam ortasında “Bozkurt” merkezli Kastamonu’nun kuzey yerleşimlerini vuran sel felaketi vuku buldu.
İRAP’ın gerekliliği acı bir şekilde kendini hissettirdi…
Keşke önceden kaleme alınabileydi!
Sel felaketinin vatandaş nezdinde yaraları sarılabildiği ölçüde sarılabildi de…
Olmuştan “ders çıkarmak” ve kusura dair “vicdani” alanlarda apaçık yaralar sarılabildi mi su götürür.)
(İRAP’ın 5 yılına dair “harman” toplantısı yapıldı hafta içinde…
İl temsilcileri yanı sıra “AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü” seviyesindeki katılımla gerçekleşen toplantıda hedeflerin yüzde 85’ine ulaşıldığı kaydedildi.
AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar’ın toplantıdaki konuşmasından bir pasajın altını çizmek kıymetli olsa gerek…
“Bu tür İl Afet Risk Azaltma Planlarında (İRAP) yapılması gereken şey, gerçekleştirdiğimiz eylemin hakikaten riski ortadan kaldırması ya da kabul edilebilir bir seviyeye çekmesidir. Buna göre çalışmamız gerekiyor, aksi takdirde günün birinde acı bir gerçekle karşılaşabiliriz. İRAP'taki bütün eylemler dinamik eylemler, statik eylemler değil. İl İzleme ve Değerlendirme Kurullarımız daha sık toplanarak ya da kurumları ziyaret ederek, istişare ederek eylemleri daha dinamik hale getirebilirler. 2026 yılı bizim için geçiş dönemi. 2026'da birinci 5 yıllık dönemi bitirmiş olacağız. İRAP eylemlerini belirli bir düzeye getirdikten sonra 2027-2031 yıllarında çok daha etkin bir şekilde bu eylemlerimizi devam ettirmemiz gerekiyor.”
İlk etap 2026’da bitiyor…
2027’de ikinci 5 yıllık periyot başlıyor.)
(Kahramanmaraş merkezli “asrın felaketi” akabinde 18 Şubat 2023 tarihli “İRAP raporunda zayıf yönlerimiz ve tehditler” başlıklı yazımda “zayıf yönler” paragrafına dikkat çekmiştim…
“İlimizin jeolojik ve coğrafi yapısı, aktif fay hatlarımız, diri fayların yerleşim yerlerimizden ve yakınlarından geçmesi, ilimizin zayıf zemin yapısı ve bu zeminde yoğun yapılaşma, ilimizin kent merkezi ve ilçelerinin kısmen alüvyon ve benzeri gevşek zemine sahip olması, kentsel dönüşümün yeterli olmaması, sıvılaşma riski olan yerlerdeki yapılaşma, yerel yönetimlerin teknik personel azlığı, bitişik nizam yapılaşmanın çokluğu, kentsel dönüşümün bina bazında olması, üniversitemizde jeoloji bölümü olmaması, vatandaşların DASK yaptırmaktan kaçınması, mühendislik hizmeti görmemiş yapıların varlığı, deprem yönetmeliğinin pratikteki uygulama sorunları, bazı kurum projelerinin genel müdürlükler tarafından planlanmasından dolayı yerel çalışmaların kısıtlı olması, Tosya’da inşaat yapımına uygun zeminlerin yetersiz olması, sığınakların amacı dışında kullanılması, kentsel dönüşüm misali kapsamlı projelerde bütçe yetersizliği, ruhsatlandırma işlemlerinin ada bazında yapılmaması, il merkezinin batısındaki OSB’nin ve bazı barajların akslarının fay zonlarına çok yakın olması, heyelan ve kaya düşmesi riski, ulaşım yönünden kavşak bir lokasyonda olmamamız ve ulaşım imkanlarının elverişsizliği.”
İRAP’ın yüzde 85’lik başarısı sayesinde…
Mutlaka yukarıdaki “zayıf yönler” de ortadan kalkmıştır!)
