12 Eylül 1980 Askeri Darbesi yapıldı, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ve hükûmet feshedildi, ülkenin her yerinde sıkıyönetim ilan edildi…
Askeri yönetim güzergahından “millet iradesine” dönüşün ilk kavşağı “Danışma Meclisi” oldu.
Yeni anayasa yapmakla mükellef kılınan iki ayaklı Kurucu Meclis’in bir kanadında askerlerin “Milli Güvenlik Konseyi” (MGK) yer alırken diğer kanadında ise (iyimserlikle görmek gerekirse) “görece” millet iradesini temsil edecek “sivil” üyelerden oluşturulan “Danışma Meclisi” (DM) vardı…
DM üyelerinin seçiminde de son kararı vermesi yanında Kurucu Meclis’te de “son söz” hakkına ve asıl yetkiye sahip MGK idi (doğal olarak).
29 Haziran 1981 tarihinde “Kurucu Meclis Teşkili Hakkında Kanun” çıkardı “MGK”, yasama organı işlevi ile “DM” görevlendirildi, ne var ki yasa ve kararların kesinleşmesi için son mühür yine de MGK’de idi, üstüne üstlük “gerekli gördüğü hallerde” yasama yetkisini doğrudan kullanma yetkisini de elinde tutuyordu “MGK”…
1982 Anayasası bu şartlarda yazıldı.
160 üyeli Danışma Meclisi’nin 40 üyesini doğrudan “MGK” seçti, 120’sini ise her ilin valisi tarafından tespit ve teklif edilen adaylar arasından yine “MGK” seçti, “seçim” değildi aslında resmen ve fiilen “atama” idi…
İlin DM’de temsil sayısının 3 katı ismi vali belirledi ve MGK’nin onayına sundu.
DM üyesi seçilebilmek için otuz yaşını bitirmiş olmak, yükseköğrenim yapmış olmak ve 11 Eylül 1980 tarihinde herhangi bir siyasî partinin üyesi olmamak şartı yanı sıra ileride de siyasi faaliyette bulunmama şartı da vardı (son şart uygulanmadı)…
MGK’nin doğrudan atadığı üyeler için ise yükseköğrenim şartı konulmadı.
15 Ekim 1981 tarihinde üyeleri belirlendi DM’nin…
DM’nin en yaşlı üyesi Sadi Irmak (77), Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “sizleri kıvılcım olarak gönderiyorum, alevler olarak geri döneceksiniz” sözleri ile Avrupa’ya yüksek tahsil için gönderdiği öğrencilerden biriydi, “DM Başkanı” seçildi.
Kastamonu’nun nüfusuna göre DM’de temsilci sayısı “1” olacaktı…
Kastamonu Valisi Sadullah Verel DM üyesi olmaya haiz “3” isim belirleyerek MGK onayına göndermek için yine kanun gereği kamu kurumlarının, kamu kurumu niteliğindeki meslek odası temsilcilerinin ve belediye başkanlarının görüşlerini sordu, soruşturdu, kolay iş değildi elbet askeri idare altında.
Dönemin Kastamonu Barosu Başkanı Mehdi Keskin yazarı olduğu “Benim Yedi Annem Vardı” kitabında “Danışma Meclisi’ne Üye Nasıl Seçildi?” başlığı altında Kastamonu’daki süreci Vali Verel ile konu üzerine yaptığı görüşmenin detaylarını gayet ayrıntılı vererek anlatıyor…
Aynı sürece ilişkin bilgiler “görüşüne başvurulan” dönemin diğer aktörlerinde de ayrıntısıyla var.
Vali Sadullah Verel “Atatürkçü”, “demokrat” ve hatta “sol” görüşleri ile bilin(ir)di Kastamonu’da…
Filtresiz sigara tercih eden ve kamu harcamalarında kılı kırk yaran “halkçı” bir vali idi ve Kastamonu’nun asla ve kat’a unutmayacağı, saygı ve şükran ile andığı valilerden biridir.
Mehdi Keskin DM üyesi olmak için Kastamonu’dan başvuran “19” adayın isminin yer aldığı listeyi gördüğünü kaydediyor kitabında…
Tanıdığı 18’i hakkında görüşlerini ve üye önerisini sunduğunu da belirtiyor satırlarında.
Vali Verel belirlediği “3” Kastamonulunun ismini sundu MGK’ye…
İstanbul Valiliği görevinde de bulunmuş “İhsan Tekin”, Hakim Albay “İlhan Şenel”, TBMM Tutanak Müdürlüğü’nde uzun yıllar katip ve müdür olarak görev yapmış “Nurettin Ayanoğlu”.
MGK 3 isim üzerinden tercihini “Nurettin Ayanoğlu” olarak kullandı…
“Nurettin Ayanoğlu” Kastamonu’yu temsilen “DM” üyesi seçildi.
Nurettin Ayanoğlu’nun TBMM Tutanak Müdürlüğü’nde grev yaptığı yıllarda odasının Kastamonu milletvekillerince adeta makam odası olarak kullanıldığı ve her Kastamonulunun uğrak yeri olduğu dönemin şahitlerince ifade ediliyor…
Takdirle ile anılıyor.
DM’de görev yaptığı süre boyunca da “çalışkan” olduğunu TBMM tutanaklarından görüyoruz…
“36” defa konuşma yapan Ayanoğlu’nun “1” önerge ve “4” teklifte imzası var.
TBMM’deki 34 yıllık “mesleki” deneyimini tüm emeğiyle “DM” çalışmalarına da yansıttığına asla şüphe yok Nurettin Ayanoğlu’nun…
1982 Anayasası’nda emeği var.
Nurettin Ayanoğlu 10 Ekim 2012 günü Ankara’da vefat etti, Veznedar Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Türk Bayrağı’na sarılı na’şı omuzlarda taşındı, Araç’ın Çay Mahallesi’ndeki aile mezarlığına defnedildi…
Şad olsun.
Not: 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’nin yapıldığında Kastamonu Milletvekilleri “Ali Nihat Karol, Fethi Acar, İsmail Hilmi Dura” (AP) ve “Sabri Tığlı, Vecdi İlhan” (CHP) idi…
TBMM feshi ile milletvekilleri sonlandırıldı ve dokunulmazlıkları kaldırıldı.
Darbe esnasında Kastamonu Valisi “Mustafa Gönül” idi…
“Ankara Valisi” oldu 27 Ekim 1980’de.
Kastamonu Belediye Başkanı “Mustafa Kasım” (CHP) idi…
Görevden alındı tüm belediye başkanları gibi, belediye başkanlığı makamı 25 Mart 1984’te yapılan yerel seçimlere kadar valilikte kaldı, ilk seçimi “Ali Köse” (ANAP) kazandı.
Kurucu Meclis’in dolayısıyla Danışma Meclisi’nin görevi 6 Kasım 1983 genel seçimlerinden sonra yeni parlamentonun göreve başlaması ve başkanlık divanının seçmesiyle 1 Aralık 1983 tarihinde sona erdi…
Kastamonu’nun “halk iradesi” ile seçilen yeni milletvekilleri “Erol Bülent Yalçınkaya, Şaban Küçükoğlu” (ANAP) ve “Hüseyin Sabri Keskin, Sadettin Ağacık” (MDP) oldu.
