Kastamonu İl Sağlık Müdürlüğü’nün Ekim ayına dair “Aile Hekimleri Performans İtirazları Değerlendirme Komisyonu” karar çizelgesinde (yine) “itiraz nedeni” şampiyonu “aşı reddi”…
“Aşı” olmasa “koruyucu sağlık hizmeti” tam rayında yürüyüp gidecek besbelli!
Aile hekimlerinin aylık çalışma programlarını denetleyen komisyon çalışması olsa gerek bu…
İtiraza konu olan yurttaş ve itiraz konusu belirtilerek karara varıyor komisyon (anladığım).
Ekim ayının “9” sayfa tutarındaki komisyon çizelgesinde “aşı reddi” de “aşı reddi”…
Giriş paragrafında belirttiğim üzere “aşı” olmasa tozpembe “birinci basamak sağlık hizmeti”.
“Aşı reddi” mevzusu dışında az sayıda “izlem reddi”, “ulaşamama”, “form eksiği” gibi “hava cıva” sorunlar var!…
“Göç” mevzubahis bir de.
Misal…
Evladına uygulanacak “KKK” aşısını (kızamık, kabakulak, kızamıkçık) reddetmiş veli, ilk doz bebeklik döneminde-ikinci doz ise ilkokul çağında uygulanırken, “ret” kararı vermiş.
Başka aşılar da var…
Hepsi çizelgede sıralı bir bir.
Ekim ayında “hemen hepsi” aşı reddi denebilecek oranda “192” vakadan bahsediyorum…
Her ilçede var aşağı yukarı.
Denebilir ki “az”…
“Salgın” bir kişiden yayılmıyor mu?
(“Aşı reddi” mevzusunu her yıl yazıyorum, ülkemizdeki genel durum ile koşut giden ilimizdeki aşıya karşı duruşu verilerle kamuoyuna duyuruyorum, elbette “aşı kararsızlığı” olabilir, ancak kamunun bu “kararsızlığı” önemsemesi lazım…
Tabii “kamuoyu” da aynı hassasiyet içinde olmalı, bu yazılar da bu vazifeye dair, “aşıya güven”.
“Koruyucu sağlık” alanındaki tek handikap Kastamonu’da sadece “aşı reddi” değil, envai “batıl” inancın sevk ettiği “davranış külliyatı” tastamam, neler var neler…
2023 Eylül’ünde ilimizin “koruyucu sağlık” alanındaki “hayret verici” hallerini yazmıştım, bakanlığın çocuklara dair “tarama” çalışmasına set olan veliler, misal 13 bin çocuğun 5 binin taramasına onay alamadı bakanlık; “skolyoz” taramasında 5, 6 ve 7’nci sınıflardaki “653” çocuktan 183’ü “taranamadı, 470 çocuğun 62’si “riskli” çıktı, 470 çocuğun fiziksel gelişim anlamında 44’ünde “fiziksel gelişim düşüklüğü” çıktı, 59’u “şişman”, 77’si “obez”; yeni doğan bebeklerinden “topuk kanı” aldırmamak için hastane yerine evde doğumu tercih eden aileler olduğu tespit edildi; 300’e yakın bebeğin evinde ziyaret edilmesi gerekiyordu 120 aile reddetti.
Hal buydu 2023 Kastamonu’sunda…
Bugün nedir?)
(Dünya ve Türkiye’deki “aşı reddi” konusuna eğilen https://www.bbc.com/turkce/articles/cx2xppjg9j0o adresi okunduğunda Kastamonu’nun genel seyre koşut hareket ettiği görülüyor…
“TTB'ye göre Türkiye genelinde 0-4 yaş nüfus için aşı devamsızlığı oranı yüzde 10'a yaklaştı. Birliğin Sağlık Bakanlığı verilerinden yaptığı hesaplamalara göre Türkiye'de çocuklarına aşı yaptırmayan ailelerin sayısı 2014'te 1370 iken, 2016'da bu sayı 11 bini, 2017'de de 23 bini geçerek 2024 yılı itibarıyla 100 bine yaklaştı.”
Kastamonu’da (da) KKK aşısı reddi vakaları olduğunun altını çizmiştim yukarıda…
“Daha önceden görmediğimiz bulaşıcı hastalıkların sayılarında bir artış görüyoruz. Mesela kızamık, boğmaca sayıları artıyor. Risk gruplarında olup grip aşısını yaptırması gereken kişiler aşılarını yaptırmıyor” diyor TTB.
“Kızamık” revaçta…
“Nitekim Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Unicef'in ortak raporuna göre Türkiye 2024 yılında 1,523 vaka sayısıyla Avrupa bölgesinde en çok kızamık bildiren dokuzuncu ülke oldu. Hastalığın görülme sıklığı, yani her bir milyon kişi başına düşen kızamık vakası sayısı açısından Türkiye 54 ülke arasında 24'üncü sırada yer aldı. Listenin üst sıralarında Romanya, Kazakistan, Rusya ve Özbekistan yer alıyor.”)
(Anayasa Mahkemesi 2015 yılında aldığı karar ile ebeveynin rızası olmadan sağlık tedbiri yoluyla çocuğa aşı yapılmasının anayasanın 17'inci maddesine aykırı olduğuna hükmetti…
Üzerine “pandemi” sonrası genel olarak aşıya dair kuşkuların artması ile aşı reddi “siyasi” yahut “batıl” dayanakları da geride bırakan “toplumsal” bir taban kazandı.
Farklı ekonomik sınıflar ve toplumsal kompartımanlardaki insanlar aşıya karşı olan mesafelerini artırdılar…
Aşı reddi farklı uçları birleştiren küm halini almaya başladı.
Bilim insanlarına ne oranda kulak asıldığı şüpheli…
Bitmekte olan salgın hastalıkların hortlamaya başladığına dair istatistiki veriler de “okunur” olmaktan çıktı.
Dünyanın gözlerini, kulaklarını ve aklını tıkadığı bir tablo karşısında Kastamonu’nun aşı kararsızlığı yahut ret ivmesi olsa olsa denizde damla…
“Sağlık okuryazarlığı” önem kazanıyor ki bu durumda, tek satır okumayan yurttaşa sağlık verilerini kim okuta, kim dertlene?)
