Gazi Mustafa Kemal Atatürk Erzurum Kongresi günlerinde (23 Temmuz-7 Ağustos 1919) istiklal ve istikbal mücadelesinin tam da özünü yakınındakilere ifade etti…
“Dünya yüzünde artık sömürgeciliğin sonu gelmiştir ve biz sömürgeciliğe karşı harp açıyoruz. Eğer üç sene dayanırsak, düşmanları vatanımızdan atarız.”
Şevket Süreyya Aydemir’den aktarıyorum Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Erzurum Kongresi günlerindeki sözlerini…
“Şu dağın ardında doğan güneşi nasıl görüyorsam, yarın bütün Asya ve Afrika’nın esir milletlerinin bağımsızlıklarını kazandıklarını da öyle görüyorum.”
Gazi Mustafa Kemal Atatürk önderliğindeki “milli mücadele” rehberdi…
Nutuk’tan okuyalım: “Eğer biz yalnız kendi milletimiz için harp etseydik bu mücadele çok kısa sürerdi.”
23 Nisan 1920…
Büyük Millet Meclisi ilan edildi ve açıldı.
Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) ilan edileceği günlerde Anadolu kaynıyordu…
Düzce, Hendek, Gerede, Bolu, Nallıhan, Beypazarı’ndan Ankara’ya uzanan havali misal; Kuvayi Milliye karşıtı çeteler ile dalgalanıyordu.
Telgraf telleri kesik…
Yollar pusu.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk bir yandan içerdeki fitne ile başa çıkmaya çalışırken diğer yandan da Anadolu’nun dört bir tarafından halkın temsilcilerini Ankara’da toplamaya gayret ediyordu…
Meclis bir an önce açılmalıydı.
Ankara’ya ulaşabilmiş olan milletvekilleriyle yetinilerek Meclis'in 23 Nisan Cuma günü açılmasına karar ver(il)di…
Gazi Mustafa Kemal Atatürk 21 Nisan 1920 tarihinde bütün memlekete bir tebligat metnini telgraf olarak gönderdi.
Meclis’in ilanına giden tebliğ…
Tarihi metin.
Nutuk’tan okuyalım…
“Tel: Çok aceledir. Ankara, 21 Nisan 1920.
Ankara'ya acele yazı.
Kolordulara (14' üncü Kolordu Komutan Vekilliğine), 61'inci Tümen Komutanlığına, Refet Beyefendi'ye, Bütün Valiliklere, Müstakil Sancaklara, Müdafaaihukuk Merkez Heyetlerine, Belediye Başkanlıklarına;
1- Cenabıhakk’ın lütfuyla Nisanın 23' üncü Cuma günü, cuma namazından sonra, Ankara'da Büyük Millet Meclisi açılacaktır.
2- Vatanın istiklâlinin, yüce Hilâfet ve Saltanat makamının kurtarılması gibi en önemli ve hayati vazifeleri yapacak olan bu Büyük Millet Meclisi'nin açılış gününü cumaya rastlatmakla, cuma gününün mübarek oluşundan istifade ve bütün muhterem Mebus Hazretleri ile Hacı Bayram Veli Câmi-i Şerifi’nde cuma namazı kılınarak Kur'an'ın ve namazın nurlarından da feyz alınacaktır. Namazdan sonra Sakal-ı Şerif ve Sancak-ı Şerif alınarak Meclisin toplanacağı yere gidilecektir. Oraya girmeden önce bir dua okunarak kurbanlar kesilecektir. Bu merasimde, Câmi-i Şerîf'ten itibaren toplantı binasına kadar, Kolordu Komutanlığı'nca askerî birliklerle özel merasim düzeni alınacaktır.
3 - Açılış gününün kutsallığını belirtmek için, bu günden itibaren vilâyet merkezinde, Vali Beyefendi Hazretlerinin düzenleyeceği şekilde hatim indirilmesine ve Buhari-i Şerif okunmasına başlanacak ve Hatim-i Şerîf'in son kısımları uğur getirmesi için cuma günü namazdan sonra toplantı binası önünde tamamlanacaktır.
4 - Kutsal ve yaralı vatanımızın her köşesinde aynı şekilde bu günden itibaren aynı şekilde Hatim-i Şerîfler indirilmesine ve Buhari-i Şerif okunmasına başlanarak, cuma günü ezandan önce minarelerde salâ verilecek. Hutbe arasında, Halifemiz Padişahımız Efendimiz Hazretleri'nin mübarek namları zikredilirken Padişah Efendimizin yüce varlıklarının ve şanlı memleketleriyle bütün kullarının bir an önce selamet ve saadete kavuşmaları duası ayrıca okunacak ve cuma namazının kılınmasından sonra da hatim tamamlanarak yüce Hilâfet ve Saltanat makamının ve bütün vatan topraklarının kurtuluşu için girişilen millî mücadelenin büyüklüğü ve kutsallığı ve milletin her ferdinin kendi temsilcilerinden kurulmuş olan bu Büyük Millet Meclisi'nin göstereceği vatan vazifelerini yapmaya mecbur olduğu hakkında vaazlar verilecektir. Daha sonra, Halife ve Padişahımızın, din ve devletimizin vatan ve milletimizin kurtuluşu, selâmeti ve istiklâli için dua edilecektir. Bu dinî ve vatanî merasim yapıldıktan ve camilerden çıkıldıktan sonra, Osmanlı vilâyetlerinin her tarafında, hükûmet binasına gelinerek Meclisin açılmasından dolayı resmî tebriklerde bulunulacaktır. Her tarafta cuma namazından önce uygun şekilde Mevlid-i Şerîf okunacaktır.
5 - Bu tebliğin hemen yayınlanarak her tarafa gönderilmesi için her vasıtaya başvurulacak ve süratle en ücra köylere, en küçük askerî birliklere, memleketin bütün teşkilât ve müesseselerine ulaştırılması sağlanacaktır. Ayrıca, büyük levhalar halinde her tarafa asılacak ve mümkün olan yerlerde bastırılıp çoğaltılarak parasız dağıtılacaktır.
6 – Cenabıhakk’tan başarılar niyaz olunur.
Heyetitemsiliye adına
Mustafa Kemal.”
(Gazi Mustafa Kemal Atatürk Nutuk’ta yukarıdaki tebligatın içeriğini şu şekilde ifade ediyor…
“21 Nisan 1920 tarihinde bütün memlekete yayımladığım tebliğ metnini, o günün duygu ve düşüncelerine ne derece uymak zorunda kalındığını gösterir bir vesika olmak bakımından aynen bilgilerinize arz etmeyi yerinde buluyorum.”)
(Gazi Mustafa Kemal Atatürk 22 Nisan 1920’de bir tebliğ daha yayımladı…
“Telgraf. 22 Nisan 1920.
Dakika geciktirilmeyecektir.
Bütün Valiliklere, Müstakil Sancaklara, Kolordulara, Nazilli’de Albay Refet Beyefendi’ye, Bursa’da 56’ıncı Tümen Komutanı, Albay Bekir Sami Beyefendi’ye, Balıkesir’de 61’inci Tümen Komutanı Albay Kazım Beyefendi’ye.
Cenabıhakk’ın lütfuyla Nisan’ın 23’üncü Cuma günü Büyük Millet Meclisi açılarak vazifeye başlayacağından, o günden itibaren, sivil ve askeri bütün makamların ve bütün milletin tek merciinin Büyük Millet Meclisi olacağı bilgilerinize arz edilir.
Heyetitemsiliye adına
Mustafa Kemal.”)
