“Kaya altı, Bahçeli Kahve, Kırmızı Ev, Sanat Okulu Eteklerinden, Aşağı Köprü Yolu, Paşa Suyu(İzbe(li) köy(ü), Anıt Meydanı (İnebolu), Ana Cadde (İnebolu), Kırmızı Beyaz Ev (İnebolu)”…
Ressam Arif Bedii Kaptan’ın Kastamonu’da 1940 yılında yaptığı tablolar.
Günümüzde yukarıda saydığım tablolardan (resim) en ufak bir havadis yok…
Bulunması ve “daimi” olarak Kastamonu’da sergilenmesi boyun borcumuz olsa gerek.
Halkevleri tarafından 1938-1944 yılları arasında düzenlenen “Yurt Gezileri” kapsamında “Ressam Arif Bedii Kaptan” tarafından Kastamonu’da tuale alınan resimler CHP tarafından satın alındı ve Halkevi demirbaşına kaydedildi, Halkevlerinin 1951’de kapatılmasıyla tüm mal varlıkları Hazine’ye devroldu, hazinemizin Hazine’de olduğunu umut ediyoruz…
Bizim “Kastamonu tabloları” elbet Hazine dairesindeki bir karanlık ve rutubet depoda gün yüzüne çıkacakları anı bekliyordur temennimiz.
Başka iller, misal “Çorum”, o vakit aynı program kapsamında yapılan tabloları “daimi” olarak sergiliyor…
“Çorum-İskilip Bedri Rahmi Daimi Sergisi”.
Tablolarımızı bulalım…
“Bulunmaz hazine”.
Resim sadece “görsel” değildir…
Ardında “tarih” gizlidir.
(“Kastamonu Tabloları” mevzusu nereden çıktı?...
Prof. Dr. Kenan Mortan’ın 30 Aralık 2023 tarihli “Bedri Rahmi Nasıl Kurtuldu?” başlıklı yazısından çıktı tastamam.
Prof. Mortan’ın yazısından ilgili bölüm…
“Geçenlerde Çorum’a giderken, istikamet, Bedri Rahmi Eyüpoğlu Sergisi dedim. İskilip’te Halk Eğitim’de Bedri Rahmi Sergisi’ni buldum. ‘Hey selam olsun sana renklerin dili, tohum gibi, su gibi, tuz gibi, toprak gibi, herkesin olan dünya gibi güzel’ (6.10.1942) sözleriyle beni selamladı…
Bedri Rahmi Eyüpoğlu (1911-1975) neden Çorum’daydı?
Yıl 1938…
Halk Evleri bir ‘Yurt Gezileri Programı’ düzenliyor.
Her yıl 10 ressam ‘Halkın arasında dolaşarak resim yapacaktır’. Bu sanatçıları Akademi (GSA) tesbit edecektir. 1938-1943 yıllarında 46 sanatçı, ülkenin 61 noktasına gider. Yeni Türk Modernizmi’ni yaratmak için Batı resim tekniği ile geleneksel Anadolu motiflerini sentezlerler.”
Devam ediyor Prof. Dr. Mortan’ın satırları…
“Sergiyi gezerken bir ilgili bana ‘Serginin son günleri, zira Kütüphane binası depreme dirençsiz çıktı, yıkılacak’ dedi. Akşam yemekte, dostlarım sanayici İsmail Alapala ve Çorum Haber’den Mehmet Yolyapar’a konuyu anlattım. ‘Merak etme, Çorum Hitit kültürünün beşiğidir, Bedri Rahmi’yi de yaşatır’ dediler. Yolyapar dostum, 6-7 gün sonra Vali Zülkif Dağlı’nın konuya müdahale ederek sergiye yer yarattığı bilgisini verdi.”
Prof. Dr. Mortan’ın övüncü büyük haklı olarak…
“Türkiye’de ‘tek’ olan Çorum-İskilip Bedri Rahmi Daimi Sergisi’nin yaşamasını sağlayan Çorum’lu dostlarım sağ olsunlar.”
Bedri Rahmi Eyüpoğlu Çorum’a gitmişse program kapsamında Kastamonu’ya hangi ressam görevlendirilmişti?...
Cevabını onur kaynağı hemşerimiz Fahri Özbek’in Kastamonu Gazetesi’ndeki 4 Haziran 2022 tarihli “Sanatın Kastamonu Durağı; Kayıp Tablolar” başlıklı yazısında buldum.
“Düzenlenen yurt gezilerinin üçüncüsünde Kastamonu’ya gelen ressam Arif Bedii’dir (Kaptan) 15 Ağustos–30 Eylül 1940…” diyor “cennet mekan” Fahri Özbek…
“Arif Bedii Kaptan, Kastamonu izlenimlerini tabloları dışında muhtelif süreli yayınların kapaklarında kullanacaktır. Bunlardan biri o dönem bu günkü ‘hal’ tarafı duvarla örülü olup duvar tarafında bir çay ocağı bulunan Nasrullah Şadırvanıdır. Ülkü dergisinin kapağında ‘Kastamoni’de Kahveli Şadırvan’ adı ile yer alan çalışma muhtemelen Kastamonu’da yaptığı ‘Bahçeli Kahve’ çalışması izlenimleri kaynaklı olabilir.”
Yazımın giriş paragrafındaki tabloların bilgisi de Özbek’in yazısında mevcut…
Kullandığım görseller de Özbek’in arşivinden.
Kastamonu Kültürü’nün üzerine canı, cananı, evladı gibi titreyen Fahri Özbek’i de bu vesileyle yad etmiş olduk…
Anısı baki.)
(Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “İngilizce” web sitesinde yer alan tanıtım yazısında “Arif Bedii Kaptan” (1906-1979) anlatılıyor…
Kaptan 1906 yılında İstanbul'da doğdu. Deniz Harp Okulu'nu bitirdikten sonra uzun süre Nazmi Ziya ve Ali Çelebi'nin yanında çalıştı. 1974 yılında askerden ayrılarak Paris'e gitti. Resim çalışmalarına 1949 yılına kadar Andre Lohote atölyesinde devam etti. Türkiye'ye döndükten sonra çağdaş sanat çalışmalarına başladı.
Arif Kaptan, Galatasaray D Grubu Devlet Resim ve Heykel Sergileri'ne eser bağışladı ve birçok karma sergiye katılarak yurt içi ve yurt dışında kendini kanıtladı. Arif Kaptan, 1940 yılında Halk Kurumları Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye'nin çeşitli bölgelerine gönderilen sanatçılardan biriydi. İlk gönderildiği Kastamonu'da muhteşem manzaralar çizdi. Sanatçı yarışmalarda birçok ödül kazandı ve bugün büyük saygı görüyor. 1979 yılında vefat etti”.
Görüldüğü üzere…
Arif Bedii Kaptan “Kastamonu” ismini resim evreninde geçiren bir ressam ve emek.
Kastamonu tablolarını bulmak için harekete geçmeliyiz…
Vefadır.
Sorumluluktur…
Yükümlülüktür.)
