Geçtiğimiz yüzyılda “sanayileşme” yarışında geri kalan Kastamonu, korkarım, “Ar-Ge ve İnovasyon” çağı olan bu yüzyılı da geri de tamamlayacak…

TÜİK verisine göre 2024 yılındaki Ar-Ge harcamasında Kastamonu diğer iki komşusu (Sinop ve Çankırı) ile birlikte ne hazin ki son sırada.

Geçtiğimiz yüzyılın ekonomik kalkınma ve dolayısıyla sosyal gelişmede geri kalmasının faturasını ödediği yetmiyormuş gibi Kastamonu…

Hala geleceğe borçlanmayı sürdürüyor…

Hadi “konvansiyonel sanayi çağı” kaçtı…

Bari “dijital sanayi” çağına tutunabileydi(k).

TÜİK’in yayımladığı “Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Araştırması, 2024” dosyasına göre “Kastamonu, Sinop ve Çankırı” illerini kapsayan “TR82” bölgesinin 2024 yılı Ar-Ge harcaması “2 milyar 36 milyon 342 bin 888 TL”…

Bu tutarın içine kamu, üniversite, özel sektör şirketlerinin cemi cümle Ar-Ge harcamaları dahil.

Bu Ar-Ge harcaması tutarı ile 2024 yılında 26 bölgeli (Düzey 2) ligde (Kastamonu, Sinop, Çankırı) “TR82” bölgesi, örneğin, “2 milyar 322 milyon 840 bin 765 TL” harcayan (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) TRA2’nin de gerisinde kaldı, “2 milyar 164 milyon 394 bin 204 TL” harcayan (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) TRC3’ün de.

(Türkiye’nin gayrisafi yurt içi Ar-Ge harcaması 2024 yılında bir önceki yıla göre “274 milyar 279 milyon TL” artarak “651 milyar 822 milyon TL” tutarına yükseldi…

Ülkemizin kamu ve özel sektör olarak bu alanda ciddi bir iştahının olduğu aşikar.

Drone ile “lojistik” yapıldığı bir devir nitekim…

“Yükte hafif-pahada ağır” teknosanayi.

Ar-Ge harcamalarında ülkemiz bazında “özel sektör” yüzde 64,8 ile en büyük paya sahip…

İkinci sırada yüzde 30,9 ile “yükseköğretim”.

Toplam AR-Ge harcamalarının yüzde 33,4'ünün TR10’da (İstanbul) gerçekleşmesi şaşırtıcı değil, tıpkı, İstanbul’u yüzde 27,8 ile TR51 (Ankara) ve yüzde 9,4 ile TR42’nin (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) takip etmesi gibi…

Şaşırtıcı olan bir şey varsa o da (Kastamonu, Sinop, Çankırı) TR82’nin doğu ve güneydoğu illerinin ardında kalması.

Nerede bölge üniversiteleri?...

Nerede özel sektör?

Allah’vere, Ar-Ge personeli sayısında sonuncu değiliz de sondan üçüncü(yüz) TR82 (2 bin 281 personel), TRA2 (2 bin 161) ve TRC3 (2 bin 201) bölgelerini “kıl payı” ile de olsa geride bırakmayı başardı(k)…

Buna da şükür!)

(Kastamonu gündeminin “asıl” bu (gibi) konu(lar) olması lazım gele değil mi?…

Elbette Kastamonu’nun “tekil” Ar-Ge harcaması (belki) Iğdır yahut Ardahan ya da Şırnak’tan veyahut Siirt’ten yüksek olabilir, ancak, Kastamonu’nun bölgesel (TR82) toplamda kuzeydoğu ve güneydoğu illerinden Ar-Ge harcamasında (2024 yılı) geride olduğu bizatihi TÜİK tarafından ilanda.

Gündem budur işte…

Nerede “lebiderya gündemci” siyasi partiler, sivil toplum örgütleri, akademisyenler?

“Kastamonu meselesi” arayanlar için…

Birebir mevzu.

Sahilden kurtulup…

Hele bir derine geleler.

Günümüz iş dünyasında “Ar-Ge” ve haliyle “inovasyon” yoksa yürüyecek çok fazla yol da yok…

“Vitrin tadiline” benzemeyen bir hal bu.

Keçi yoluna talim aksi…

Sonu uçurum.)

Not: TR81’in (Zonguldak, Karabük, Bartın) 2024 yılı Ar-Ge harcaması “3 milyar 404 milyon 389 bin 269 TL”…

TR82’den (Kastamonu, Sinop, Çankırı) “1 milyar 368 milyon 46 bin 381 TL” fazla.

TR81 üzerine az daha ilave etse…

TR82’yi katlayacak.

“Yeni il” taksimi yapılmamış olsaydı…

Yek başına Zonguldak’ın geçtiği 3 il kompozisyonu karşımızda olacaktı.

Kastamonu ve komşularına dair “2025” yılında Ar-Ge alanında bir gelişme olup olmadığını Ekim 2026’daki TÜİK bülteninde göreceğiz…

Gerçi, senenin sonuna geldik, “2025’te ha gayret” diyecek vakit de kalmadı.

Gerçi “demekle değirmen taşı dönmüyor”…

Kamu, üniversite, özel sektörün el ele verdiği bir “ekosistem”, sürekli ölçülen ve hedeflenen bir zihniyet ile sürdürülür çalışmalı ki, taşlar yerine otura.

“Koordinasyon” ve sair…

Kastamonu’da hiç olmayan hatta yerleşmiş zihin itibarı ile hiç olmayacak işler.