İLİ KASTAMONU

İLÇESİ DADAY

YERİ ULU KÖY

Daday İlçe merkezine 6 km mesafede halkın Ulu Mezarlık dediği büyük bir mezarlığın orta kısımlarında oldukça uzun bir mezarda yatan zatın Ulubey olduğu anlatılmaktadır. Bu mezarın üzeri eskiden ahşap bir yapı ile örtülü olduğu, ancak günümüzde sadece diğerlerinden çok daha büyük ve uzun mezar olduğu anlatılmaktadır.

Ulubey, Oğuz Türklerinin Çepni boyundandır. Hemen yakınındaki Bayramlı köyünde yapılan ön çalışmalarda eskiden bu köye ismini veren zatın Bayram Bey oğlu Hacı Emin Bey olarak bilindiği anlatılan bir beyin yaşamış olduğu ve köyün de bu zatın Babasından dolayı Bayramlı olarak günümüze kadar geldiği anlatılagelmektedir.

Bayram Bey Oğlu Emir Beyin ise halk arasında Ulu Bey olarak bilindiği ve Candaroğulları İle Çobanoğulları Beyliği arasında bir savaşta burada çok sayıda askeri ile birlikte şehit edildiği ve daha sonar bu mezarlığa hem Çobanoğulları, hem de Candaroğullarından bu savaşta ölenlerin birlikte büyük bir Cenaze töreninden sora defnedildiği anlatılmaktadır. Ulu Bey aslında Bir oymak Beyidir.

Ulu Kelimesi ise aslında çok yararlı işler yapan zatlara verilen bir ön isimdir. Çok büyük ve yüce anlamları da bu kelimeye yüklenmektedir.

Ulu Bey Hicri 640, Miladi 1092 yılında vefat etmiştir. Bu bilgi bizlere bu zatın Candaroğulları ile, Çobanoğullarının miladi 1298 yılında bu bölgede yaptığı ve Çobanoğullarının Candaroğulları tarafından ilk yenildiği tarihten çok öncedir. Bu tarihte ise Çobanoğullarının son beyi Nasırıddin Mahmut Beyin Ağabeyi olan Ali Beyin küçük oğlu Gıyak Sultanın komutasındaki Çobanoğullarının yenildiği savaştır ve Gıyak Sultanın Mezarı da bu alanın 3 km kadar güneyinde bir tepe üzerindedir.

Ulu Beyin vefat tarihi miladi 1092 olduğuna göre Oğuz Türklerinin Çepni koluna bağlı bir oymağın burada mekan tuttuğunun bir delilidir.

Zaten Hemen bu köyün ve bu mezarlığın kuzeyine yer alan köyün eski adı da Hasbeyler köyüdür. Günümüzde bu köye Arabacılar denilmektedir.

Hasbeylerden bir tanesinin adı Hasan Beydir ve onun adını taşıyan bir köy de Ulu mezarlığın hemen doğu tarafındadır. Ahmet Bey ise yine hasbeylerden birisi olarak bilinmektedir.Hasbeylerden bir diğeri ise Cıva Beydir. Ve bu beyin ismi de günümüzde bir köy adı olarak yaşatılmaktadır. Bu da bir köy ismi olarak günümüze kadar gelmiştir. Bir diğeri ise Kara Beydir ki bu da bu mezarlığın Batı kısmındadır. Hasbeyler köyü ise bir çok Ulu Beyin toplandığı bir merkez durumundadır. Orta asyada Hasbeylere Aksakallılar denilmektedir. Önemli kararlar ise Aksakallılar meclislerinde alınmaktadır.

Bu mezarlığın hemen batı tarafında ise büyük bir höyük bulunmaktadır. Ancak bu honsalar yakınındaki höyük çok tahrip edilmiştir. Birde burada eskiden Pazar kurulduğu, Daday veya eski adıyla Tatay ve daha eski adıyla Dybara pazarının bu yerde kurulduğu da bilinmektedir.

Ulu Bey türbesinin günümüzde bakıma ihtiyacı vardır. Aslında Ulu Mezarlık ve çevresinde de bilimsel bir araştırma yapılmalıdır. Bu araştırma sonucunda Daday ve civarları için yeni tarihi bilgiler elde edilmelidir. Çünkü bu bölgenin tarihi henüz tam olarak bilinmemektedir.

Bizlere ise Ulu Bey türbesinde yatan Ulu Beye mekanın cennet, ruhun şad olsun

demek düşer.