İLİ: KASTAMONU
Kastamonu İl sınırları içinde çeşitli şifalı su kaynaklarımız var. Bunların başında İnanç turizmi içinde yer alan asa suları gelmektedir. Çok sayıda ziyaretçi bu sularda şifa aramaktadır. Bunların bazılarında kısaca bahsetmek istiyorum.
Şeyh Şaban-ı Veli Asa Suyu: Kastamonu İl merkezinde Şeyh Şaban-ı Veli Külliyesindedir. Bir kalem kalınlığında akan bu asa suyunun zemzem tadında olduğu anlatılır. Şeyh Şaban-ı Veli zamanından bu yana kullanılmaktadır. Kişilerin inancına göre şifa dağıttığına inanılır. Kulun niyeti ne ise ona şifa olur. Bir damlası da, bir tası da, aynı şifayı verir. Sağlık için niyet eden sağlığına kavuşur. Bu suyu içerken neye niyet ettiğin önemlidir.
Şeyh Hasan Asa Suyu: Kastamonu, Daday arasında Hasan Şeyh Türbesinin yanındaki Asa Suyudur. Bazı Hastalıklara şifa olduğuna inanılır. Boğaz ağrılarına, mide ve barsak hastalıklarına şifa olduğuna inanılır.
Benli Sultan Asa Suyu: Kastamonu’yab18 km uzaklıkta Ilgaz Dağı eteklerinde, Benli Sultan Külliyesindedir. Bazı deri hastalıklarına iyi geldiğine inanılır. Banyo yapıldığında derideki sivilceleri kaybolduğu bilgisi vardır.
Asa Suları ile ilgili olarak türbelerin anlatılması sırasında ayrıca bahsedilecektir. Sayıları oldukça fazladır. Bu suların tamamında kişilerin niyetleri ön plana çıkmaktadır. Tıbbi özellikleri konusunda bir araştırmanın yapıldığı konusunda bir bilgiye ulaşılamamıştır.
Gicirik Suyu: Araç İlçesine 6 km mesafededir. Bir kayanın içindeki iki havuza kayadan damlayan sulardır. Kadınlar ve erkekler için iki küçük mağara deliğinden kayanın içindeki küçük havuzlarda toplanan sularda banyo yapılmaktadır. Şifalı olduğuna inanılır..
Akpınar sodalı suyu: Daday İlçe merkezine 7 km mesafede Akpınar köyündedir. Sodalı Bir sudur. Kül çöreği yapımında da kullanılır. İçildiğinde de şifa verir.
Acı su: İl merkezine bağlı Bulacık köyü Karınca mahallesindedir. İl merkezine 8 km mesafedeki bu su, Florür, Sodyum ve bikarbonat içeren ve içilebilen bir maden suyudur.
Kara Köy acı suyu: Daday yakınlarındaki Karaköy’de bulunan bu su, magnezyum, bikarbonat ve bir miktar asit içerir. Beş adet küçük su kaynağından çıkmaktadır. İçilebilir maden suyu tadındadır.
Ilıca sıcak suyu: Azdavay Ilıca köyündedir. Azdavay İlçe merkezine 34 km, Pınarbaşı İlçe merkezine 17 km mesafededir. Sıcaklığı yaz kış 28 derecedir. Mineral değerleri düşük olup, kalsiyum, magnezyum, bikarbonat içeren bir termal sudur. İçilebilir ve banyo yapılabilir.
Mesudiye maden suyu: Araç ilçe merkezine bağlı Mesudiye köyündedir. İlçedeki orman İşletmesinin bir km kuzeyindedir. Mesudiye köyünün güney doğusunda 600 metre kadar mesafedeki üç adet su kaynağından oluşur. Magnezyum, sodyum, bikarbonat ve asit içerir. İçilebilir maden suyu tadındadır.
Doktor tavsiyesi ile içilmelidir. Bazı hastalıklara iyi geldiği anlatılmaktadır.
Huruç Ören Tuzlu Suyu: Araç ilçe merkezine 16 km mesafedeki Huruç Ören Köyünün 2 km batısındadır. Sıcaklığı yaz kış 18 derecedir. Magnezyum, sodyum, bikarbonat ve karbonik asit içeren bir maden suyudur. Doktor kontrolünde içilmesi daha uygundur.
Ermelik Maden Suyu: Tosya İlçesinin Kuzeyine ve Ermelik köyünün bir km batısındadır. Yaz kış sıcaklığı 11 derecedir. Flörür, sodyum, kalsiyum ve bikarbonat içeren içilebilir bir maden suyudur.
Germenli içmecesi. Tosya ilçesi Germenli köyü yakınındadır. Magnezyum ve bikarbonat içeren ve içilebilir bir maden suyudur. Yaz kış sıcaklığı 13 derecedir.
Asarcuk içmecesi: Devrekani ilçesi Asarcuk köyündedir. Kalsiyum, bikarbonat içeren ve içilebilir bir maden suyudur.
Guz Geçe İçmecesi: Devrekani Kuz geçe köyü güneyindedir. Kalsiyum, magnezyum ve bikarbonat içerir. Yaz kış sıcaklığı 12 derece olup içilebilir bir maden suyudur.
Yunuslar içmecesi: Çatalzeytin ilçesi Yunuslar köyünün Güney Mahallesinin doğusunda olup Karacakaya çeşmesinden akan içilebilir bir maden suyudur. Yaz kış sıcaklığı 11 derecedir ve sodyum, kalsiyum, bikarbonat içerir. Hafif maden suyu tadındadır.
Aşağı akça köyü Ilıcası: Kastamonu il merkezi Aşağı Akça köyünün2 km güney batısındaki Ilısu Deresindedir. Orman içindedir. 13 derce sıcaklığı vardır. Yıkanılabilmektedir. Halk arasında şifalı bir su olduğuna inanılır. Ancak şifa özelliği taşımadığı belirlenmiştir.
Mescit köyü ılıcası: Kastamonu merkez köyü olan Mescit köyündedir. Halk arasında ve Gıyık denilen köyünün batısında yer almaktadır. Yaz kış sıcaklığı 18 derecedir. Şifalı olarak bilinen ve banyo yapılabilen bir su kaynağıdır.
Zarı Ilıcası: Pınarbaşı ilçesi Ilıca mahallesi kiremit ocakları denilen yerdedir. İki adet su kaynağından meydana gelmektedir. Yaz kış sıcaklıkları 24 derecedir. Halk arasında Hamam Suyu olarak da bilinmektedir. Kalsiyum, magnezyum ve bikarbonat içerir. Termal su sınıfına giren bir sıcak su kaynağıdır.
Çorbacı ılıcası: Pınarbaşı Çorbacı köyündedir. Yaz Kış 15 derce sıcaklığındadır. Kalsiyum, magnezyum ve bikarbonat içeren termal su sınıfında değerlendirilen bir su kaynağıdır. Ayrıca bu su hem içilebilmekte hem de sulama suyu olarak da kullanılabilmektedir.
Ayrıca Acı su adı altında toplayabileceğimiz çok sayıda küçük su kaynakları da vardır. Bunlar ile ilgili henüz bir çalışma da yapılmadığı bilinmektedir. Turizm açısından da bir değerlendirme yapılmamıştır. Hem inanç turizmi, hem de sağlık turizmi açısından su kaynaklarının bilimsel bir değerlendirmesinin yapılması gerekir. Bunun için hem ilgililerin hem de Üniversitemizin bir araştırma ve inceleme yapması zamanı gelmiştir.
Zühtü Aslan
