Geçtiğimiz sayılarda; bu yıl Eylül ayı başında çıkan, Çöplüce(Güzelce) ve İhsanlı köylerini etkileyen ve bölgedeki pek çok ormanın yanmasına sebep olan yangından hareketle Araç ilçemizde çıkan büyük yangınlar olan 1910 ve 1925 yılı yangınları üzerinde durmuştuk. Bu yazımızda yine büyük bir yangın olan 1970 Araç yangınından söz edeceğiz.
2 Nisan 1970 Perşembe günü saat 19:00’da Araç’ta büyük bir yangın olmuştur. Çarşı içinde, ahşap binaların arasında kurulmuş olan bir benzin istasyonunda başlayan yangın kısa sürede büyümüş, etrafa yayılmıştır. Yangında dört kişi yanarak ölmüş, 15 kişi yaralanmış, 24 bina yanarak kül olmuş, 63 aile yangından zarar görmüştür. Yangın haberleri o zamanlar çıkan “Araç” gazetesinde gün be gün verilmiştir. İlk haber, gazetenin 6 Nisan 1970 tarihli 53 numaralı sayısındadır. Manşet “Kasabamız Büyük Bir Yangın Felaketi Geçirdi” şeklindedir. Alt başlıkta “2 Kişi Öldü, 27 Ev ve 28 Dükkan Yandı” yazar. Daha sonra haberin ayrıntısı verilir. Buna göre haber şöyledir: “Perşembe günü akşamı kasabamız büyük bir yangın felaketi geçirmiştir. Çarşı içindeki Rıdvan Şen’a ait Shell akaryakıt istasyonuna akaryakıt boşaltan Mustafa İplikçioğlu’na ait 37 AF 896 plakalı tanker saat 19:00 sıralarında aniden tutuşmuş ve infilak etmiştir”.
Gazetenin 13 Nisan tarihli sayısında yangın haberlerine devam edilmiş ve yangında zarar görenlerin listesi verilmiş, felaketin bilançosu çıkartılmıştır. Listede 63 kişinin adı vardır. Ölü sayısının da üçe çıktığı duyurulmuştur. Bunlar; Cemal Yıldız, Necati Demiryüz, Mergüze Akkirpi köyünden İsmail Bektaş’tır.
Gazetenin 20 Nisan tarihli sayısında da yangın haberlerini görmekteyiz. Bu sayıda, yangında depoların infilak etmediği yazılıdır. Bu sayıda, ölü sayısının dörde çıktığı, Aşağı Yazıköylü Ali Çalık’ında ihmal nedeniyle öldüğü belirtilmiştir.
Yangından sonra derhal Belediye Başkanı İbrahim İplikçioğlu ve kaymakam Ali Muhsin Nakipoğlu başkanlığında bir yangın komisyonu kurulmuş, komisyona bağışlar yapılmaya başlanmıştır. Yangın ile Başbakan Süleyman Demirel yakından ilgilenmiştir.
Bu yangın üzerine Oycalı köyünden Haşim Bayezıtoğlu (d.1908- ö.1999)bir destan yazmıştır. Bu destanı aşağıya olduğu gibi aldık.
Destan
1-Akşam ile yatsının arası
Benzinlikte çakmak çakılır mı behey kör olası
Sebep olan Allah’tan bulası
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
2-Bir sigarayı zevk mi sandın
Bu kadar vatandaşın zararına sebep oldun
Sen de alevlerin içinde kaldın
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
3-Ne oldu ise bir anda oldu
Bir çakmak hadiseye sebep oldu
Yüzlerce kişi evsiz kaldı
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
4-Yangın top gibi patladı
Kaymakam halkı yardıma topladı
Yangın evden eve atladı
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
5-İçimizden çıkmaz asla acın
Yıkıldı tahtın tacın
Göz yaşı döktü ihtiyarın gencin
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
6-İki benzinlik birden ateş aldı
Kaymakam bey Ankara’ya haber saldı
Yüzlerce vatandaş evsiz kaldı
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
7-Nice konaklar yandı yıkıldı harıl harıl
Ne sandıklarda çehiz kaldı ne ambarda tahıl
Hadise yerine gelince ister öl ister bayıl
İş işten geçti ne çare
8-Yakın olan eşyasına sahip oldu
Uzak olanın eşyası yandı kül oldu
Uzakta olan haberi geç aldı
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
9-Yangın her taraftan görüldü
Civar köyler imdada yürüdü
Ilgaz dağlarını duman bürüdü
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
10-Bir kuş geldi ateşin üstüne
Açıkta kalan sığındı akrabayı dostuna
Güç mü yeter feleğin kastına
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
11-Vali bey hadise yerine geldi
Alevler her tarafa sardı
Sivil memur vazifede buldu
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
12-Başbakan hadiseyi sordu
Ateş şiddetle her tarafı sardı
Sinop’tan itfaiye geldi
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
13-Geçilmez oldu Araç’ın yolu
İmdada gelsin Safranbolu
Karabük Zonguldak geliyor geriden
İş işten geçti ne gelir elden
14-Eşyalar sokaklara döküldü
Duvarlar çatır çatır söküldü
Evi yananların boynu büküldü
Araç’ım Araç’ım güzel Araç’ım
