Türkiye’de son dönemde art arda yaşanan zehirlenme vakaları, hem gıda güvenliği hem de kimyasal maddelere yönelik denetim ihtiyacını yeniden gündeme taşıdı. Özellikle düğün gibi kalabalık organizasyonlarda tavuk ürünlerinin neden olduğu toplu zehirlenmeler sıkça görülürken, İstanbul’daki Böcek ailesinin kimyasal maddeye bağlı ölümü toplumda ciddi korku yarattı.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Farabi Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Tıbbi Toksikoloji Uzmanı Dr. Vildan Özer, Türkiye’de en yaygın zehirlenme türünün gıda kaynaklı olduğunu belirterek, halk arasında soğuk havalarda tavuk ürünlerinin kolay bozulmadığı yönündeki inanışın yanlış olduğunu ifade etti.
“Tavuk dışarıda bekletilmemeli, en fazla 48 saat içinde tüketilmeli”
Özer, özellikle tavuk ürünlerinin dışarıda marinasyon için uzun süre bekletilmesinin ciddi risk oluşturduğuna dikkat çekti:
“Soğuk zincir ev ortamında bozulur. Tavuk buzdolabında bile en fazla 48 saat tutulmalı ve mutlaka en soğuk rafta saklanmalıdır. Şüpheli bir gıdanın tüketimi sonrası ilk 8 saatte başlayan bulantı, kusma ve ishal zehirlenme belirtisidir. Bu durumlarda vakit kaybetmeden hastaneye başvurulmalıdır.”
“Yanlış ürün, yanlış yerde kullanılıyor”
Zehirlenme vakalarının bir diğer nedeninin ise hatalı kimyasal kullanımı olduğuna işaret eden Özer, Böcek ailesinin ölümüne yol açan olayda olduğu gibi, halkın bu tür maddelerin tehlikesini fark edemediğini söyledi:
“Hamam böceği veya tahtakurusu için kullanılan bazı kimyasallar, insanların bulunduğu yaşam alanlarında kullanılmamalıdır. Bu maddelerin panzehiri yoktur. Denetimler artırılmalı ve erişim zorlaştırılmalıdır.”
Özer, kimyasal zehirlenmelerde belirtilerin çoğu kez gıda zehirlenmesiyle benzerlik gösterdiğini, tanının da bu nedenle gecikebildiğini dile getirdi.
“Tahliller temiz çıksa da tehlike devam ediyor olabilir”
“Tahlillerde bulgu olmaması her zaman güvenli olduğunuz anlamına gelmez” uyarısında bulunan Özer, toksikoloji vakalarında hastaların yaşam öyküsünün tanıya büyük katkı sağladığını vurguladı:
“Hastanın son temas ettiği kişiler, tükettiği yiyecekler, bulunduğu ortam gibi bilgiler hayati önem taşır.”
UZEM hattı: 114
Özer, vatandaşlara önemli bir hatırlatma yaparak sözlerini tamamladı:
“Zehirlenme şüphesi halinde Ulusal Zehir Danışma Merkezi 114 hattı 7/24 hizmet veriyor. Hastaneye ulaşmanın zor olduğu durumlarda bile vatandaşlar bu hattan yönlendirme ve tıbbi destek alabilir.”
