Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan yeni yönetmelikle, inşaat ustalarının mesleki yetkinlik belgesi olmadan çalıştırılması resmen yasaklandı. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren düzenleme, yapı projelerinde görev alacak ustalara “Yetki Belgeli Yapı Ustası” olma zorunluluğu getiriyor. Uygulama, kademeli olarak başlayacak ve 2025 yılından itibaren peyderpey devreye girecek.
BELGE YOKSA İŞ DE YOK
Yeni dönemin en dikkat çeken maddesi, belgeli usta şartı. İnşaat ve tesisat gibi alanlarda görev yapacak tüm ustaların, Bakanlık onaylı yetki belgesine sahip olması gerekecek. Belgesi olmayan ustayı çalıştıran müteahhit ve şantiye şefleri ise doğrudan sorumlu tutulacak. Ayrıca, fenni mesuller de belgesiz ustayla karşılaşmaları halinde durumu 6 iş günü içinde ilgili makamlara yazılı olarak bildirmekle yükümlü olacak.
USTALAR ARTIK DİJİTAL SİSTEMLE TAKİP EDİLECEK
Yetki belgeli ustalar, e-Devlet üzerinden kayıt oluşturmak ve bu kayıtları Bakanlık tarafından geliştirilen “Şantiye-M” sistemine entegre etmek zorunda olacak. Her 5 yılda bir bu kayıtlar güncellenerek mesleki yeterlilikler canlı tutulacak. Bakanlık ayrıca gerekli gördüğü durumlarda, ilgili kişi ve kurumlardan ek belge ve bilgiler talep edebilecek.
ŞANTİYE ŞEFLERİNE YENİ SORUMLULUKLAR
Yeni düzenleme, sadece ustaları değil, şantiye şeflerini de yakından ilgilendiriyor. Toplam inşaat alanı 500 metrekareyi aşan projelerde görev yapan şantiye şefleri, ustaların işe başlama ve işten ayrılma tarihlerini en geç 7 iş günü içinde Şantiye-M sistemine bildirmek zorunda olacak.
KADEMELİ GEÇİŞ TAKVİMİ AÇIKLANDI
Uygulamanın hayata geçişi yapı büyüklüğüne göre kademelendirildi:
500 – 1.500 m² arası projeler için: 31 Aralık 2025
1.500 – 4.500 m² arası projeler için: 31 Aralık 2028
4.500 m² üzeri projeler için: 31 Aralık 2027
CEZAİ YAPTIRIMLAR KAPIDA
Denetimlerin artırılması ve sistemin şeffaf şekilde işletilmesiyle, belgesiz işçi çalıştırmanın ciddi yaptırımları olacak. Hem yapı sahipleri hem de teknik sorumlular idari cezalarla karşı karşıya kalabilecek.
İnşaat sektöründe kaliteyi ve iş güvenliğini artırmayı hedefleyen bu düzenleme ile, kayıt dışı iş gücünün azaltılması ve mesleki yeterliliğe sahip ustaların istihdamı teşvik ediliyor.
